KİM ARGUVANLI?
Süleyman ÖZEROL
Serhan Bilgen adlı kişinin bir Arguvan köyü sitesinde yer alan yazısından şunları okuyoruz:
“Sn. Selahattin ALPAY Arguvanlı değildir, Sn. Sebahat AKKİRAZ Arguvanlı değildir, annesinin tarafının Kızık köyünden olduğu ifade edilmektedir. Ayrıca “Vayloğ DEDE’NİN” ismi “Mustafa TUNA” dır (D: 311 R.Y) (Ö:1971) “Şah İbrahim Evlatlarından”dır. Vayloğ Dedenin ve Eski Adalet Bakanımız “Sn. Seyfi OKTAY’IN” yeni adı “Ballıkaya” köyü eski adı “Mezirme” köyü Hekimhan ilçesi sınırlarındadır. Arguvan’la da ilişkisi bulunmamaktadır.”
Evet, bütün bunlar doğrudur...
Selahattin Alpay, Arguvan türkülerini televizyonlarda ilk kez okuyan sanatçılardandır ve Hekimhanlıdır (Hatta Pötürgeli olduğunu öne sürenler var!)...
Sebahat Akkiraz, Arguvan türkülerini dünyanın birçok ülkesinde seslendiren sanatçılardan önde gelendir ve Kangal′lıdır...
Şah İbrahim Ocağı, birçok kaynaklarda belirtildiği gibi, “Arguvan’a bağlı Ballıkaya (Mezirme) köyünde” değil, Hekimhan’a bağlı Balıkaya köyündedir.
Arguvan köylerinin tamamının tanıdığı Şah İbrahim Ocağından Vayloğ Dede Ballıkayalı olup, Hekimhanlıdır...
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde önemli bir bakanlıkta (Adalet Bakanlığı) bulunmuş olan Sayın Seyfi Oktay Hekimhanlıdır...
Ozan Özlemi’nin bir sorumuza yanıtını, 16. 04. 2001 tarihli mektubunun son bölümünden konuyla ilgili açıklama olarak sunuyorum.
\"Arguvan havasını herkes okuyabilir mi? Kim Arguvanlı?\"
Arguvan türkülerinin her önüne gelen ve her türkü söylediğini sanan kişiler okuyamaz. Hatta her Arguvanlıyım diyen bile Arguvan türkülerinin “olabileceği gibi” okuyamaz. Arguvan türkülerini okuyacak kişi veya kişilerin kesinlikle Arguvan veya bağlı köylerinden birinde doğması ve ortaöğretim çağına (yaşına) kadar Arguvan’da oturması, mümkün olduğunca Arguvan ve köylerinin sık sık gezmesi, çeşitli yerlerdeki düğünlere, eğlencelere ve cenaze törenlerine katılması, mahalli âşıkları-ustaları ve yaşlıları sürekli dinlemesi, başka yörelerin türkülerinin etkisinde kalmaması, doğal olması, şiveden ödün vermemesi, o yaşam biçimine ve kültürüne sadık kalması ile bir de sesinin güzel olması; ya da Arguvan türkülerini tam olarak söyleyen birinden uzun süre ders (kurs) alması zorunludur.
Şimdi gelelim “Kim Arguvanlı?” konusuna! Herkesin Arguvanlı olamayacağını hepimiz biliyoruz. Arguvan ve bağlı köylerinde zorunlu olarak yerleşik düzende yaşayan sade vatandaşlara diyeceğim bir şey yoktur. Bu insanlar zaten Arguvan’da Arguvanlı olarak yaşıyorlar, kendi iş ve güçlerindeler. Benim daha çok üzerinde durmak istediğim; Arguvanlı olup da Arguvan dışında yaşayan insanların ne yapıp yapmadığı ile ne olup olmadığı!
Arguvan’ın dışında yaşayan bir Arguvanlı, çağın v teknolojinin gerek ve gereçleri ne olursa olsun yaşam biçimini şivesiyle, türküleriyle, adetleriyle, gelenekleriyle, inanç biçimiyle, yemek çeşitleriyle, giysileriyle yaşıyorsa; kendi ailesi ve yakınlarına, hatta hemşerilerine yaşatıyorsa; daha da ötesi bulunduğu çevrede ve bölgedeki diğer insanlara empoze ediyorsa; Arguvan’ın tarihinin anlatıyorsa; Arguvan’ın edebi durumunu, şiirlerini, menkıbelerini, hatta fıkralarını ve esprili yaşamını anlatıyorsa; saz çalıp türkü söylüyorsa, Arguvan türkülerini çalıp söylüyorsa, yaygınlaştırıyorsa, hatta üretiyorsa, o kişi ya da kişiler gerçek Arguvanlıdır. Bir kültür zaten böyle yaşatılır ve gelecek kuşaklara böyle aktarılabilir. Bütün bunların aksine hareket edenler, sadece nüfus cüzdanlarında “Arguvan” yazan kişiler Arguvanlı olamazlar. Sonuç olarak; Arguvanlı olmak hem kolay hem de zordur.
Âşık Özlemi (Ali Seydi ADIGÜZEL)
Çorlu/Tekirdağ
